موضوع انتقال آب دریای خزر به سمنان، در شرایطی که مازندران نیز با موضوع کم‌آبی دست و پنجه نرم می‌کند، این فرضیه را به وجود آورده است که چه صنایعی در این استان می‌تواند راه‌اندازی شود تا به توسعه و رونق بخش کشاورزی مازندران کمک کند.
سوال اینجا است که تغییر الگوی کشت و روی آوردن به کشت جایگزین، شیرین سازی آب دریای خزر و یا استفاده از ریزمیوه‌ها و کشت کمتر برنج در اراضی کشاورزی مازندران و در واقع حرکت به سمت کشت هایی که آب کمتری نیاز دارند می تواند به رونق کشاورزی در این استان در شرایط کنونی کمک کند.
رضا اسماعیل‌زاده کناری در گفت‌و‌گو با ایسنا مازندران در پاسخ به این سوال که چه عواملی به کشاورزی مازندران برای رونق بیشتر کمک می کند و نقش صنایع در این میان چیست، اظهار کرد: صنعتی در مازندران به کشاورزی کمک می کند که اثر سوئی بر روی آب و سیستم کشاورزی نگذارد.
وی با اشاره به اینکه برخی از فعالیت‌های تحقیقاتی نیز به رونق کشاورزی مازندران کمک می کند، گفت: به عنوان مثال نوعی از برنج نسبت به خشکی مقاومت دارد و نیازی نیست از محصولی استفاده شود که میزان آب بالایی مصرف می کند، این تحقیقات به رونق کشاورزی مازندران کمک می کند.
رئیس کارگروه صنایع غذایی و تبدیلی اتاق فکر توسعه مازندران با بیان اینکه کارخانه های بزرگ به صورت کشت و صنعت، نیز می تواند به کاهش استفاده از آب و رونق بخش کشاورزی کمک کند، تصریح کرد: به عنوان مثال، در تولید پودر و رب گوجه فرنگی، کارخانه آن را در مزارع این محصول احداث می کنند تا از پساب آن برای آبیاری استفاده شود، این امر علاوه بر افزایش راندمان به صرفه جویی در مصرف آب نیز کمک می کند.
افزایش راندمان؛ کمک صنعت به کشاورزی مازندران باشد
اسماعیل‌زاده با تاکید بر اینکه صنعتی که بخواهد به کشاورزی در مازندران کمک کند باید منجر به افزایش راندمان محصول شود، گفت: به عنوان مثال فرآوری ضایعات به اقتصاد استان کمک می کند، در واقع ضایعات کم و ارزش افزوده برای محصول تولید می شود، ریز میوه ها نمونه‌های خوبی هستند که از آنها می توان برای تولید میوه خشک، آبمیوه، تخمیر برای تولید الکل سفید، پکتین و غیره استفاده کرد.
وی در پاسخ به این سوال که آیا می شود به جای برنج که یک محصول آب دوست است، از کشت جایگزین استفاده کرد، گفت: کشت های جایگزین در مازندران وجود دارد، در بسیاری از مزارع کلزا کشت می شودو بهره بری مناسبی هم دارد برنج یک محصول استراتژیک است.
مگر می توان در مازندران برنج نکاشت!
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری با بیان اینکه بسیاری از محصولات و ضایعات استراتژیک نیست و محصولات جایگزین برنج باید قابلیت و ارزش این محصول را داشته باشند، تاکید کرد: در واقع در استان مازندران نمی توان تولید برنج را نادیده گرفت.
اسماعیل زاده در ادامه با اشاره به اینکه در برخی از کشورها که به اندازه سه استان شمالی ایران است میزان تولید محصولات کشاورزی به مراتب بیشتر از درآمد سالانه نفت ایران می شود، خاطرنشان کرد: مدیریت محصول، مصرف آب و راندمان بالا موجب رونق بخش کشاورزی می شود.
وی با بیان اینکه تولید محصولات گلخانه‌ای رو به افزایش است اما بافت، عطر و طعم آن با محصولاتی که در مزرعه تولید می‌شود قابل مقایسه نیست، گفت: تولید محصولات غذایی در بسیاری از کشورهایی که در منطقه خشک قرار دارند مناسب است و دلیل اصلی آن مدیریت منابع به ویژه منابع آبی و استفاده از بذرهای مقاوم است اما متاسفانه در کشور کمتر به آن توجه شده است.
شیرین سازی آب دریا برای توسعه کشاورزی؟
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری در پاسخ به این سوال که شیرین سازی آب دریا برای توسعه بخش کشاورزی مازندران مناسب است یا خیر، اظهار کرد: شیرین سازی آب دریا ساده مطرح می شود اما کار دشواری است اما باید میزان صرفه اقتصادی، تکنولوژی مورد نیاز و غیره آن بررسی شود.
اسماعیل زاده افزود: در شیرین سازی آب دریا باید توجه شود که چه میزان املاح وجود دارد، هرچقدر املاح و ترکیبات ناخالصی بیشتر باشد هزینه تولید آب شیرین افزایش می یابد، بنابراین باید با توجه به شرایطی که آب دریای خزر دارد صرفه اقتصادی آن برآورد شود.
وی در پایان تصریح کرد: امسال بارندگی نسبت به 10 سال گذشته در مازندران مناسب تر بود و اگر از لحاظ مدیریت منابع آب و نگهداری آن فعالیت مناسبی صورت گیرد، قابلیت ادامه کشت برنج در مازندران و استان های همجوار وجود خواهد داشت./ فارس
