"شیر" کاملترین ماده غذایی و دارایمغذیترین مواد مختلف است، شیر از بدو ورود انسان به عنوان نوزاد مهمترین ماده غذایی بوده و در رشد کودک، استخوانسازی و حتی سلامتی بزرگسالان نقش اساسی دارد.
مصرف روزانه شیر باعث افزایش زیاد فاکتورهای سلامتی شده و این روزها شاهد مصرف کم آن توسط مردم کشورمان هستیم هرچند این روند در کشورهای مختلف دنیا مشاهده میشود.
از سال 1883 افزایش تولید شیر باکیفیت در جهان مورد توجه قرار گرفته است و به دلیل اهمیت فوقالعاده موضوع مصرف شیر سالم از سال 2001 میلادی سازمان جهانی غذا و کشاورزی «فائو» به همراه 191 کشور عضو آن تصمیم گرفتند روز نخست ماه ژوئن برابر با ۱۲خرداد را به نام روز جهانی شیر نامیده و در این روز جشن افزایش مصرف شیر و مهم شمردن آن بگیرند.
با پیگیری در مورد آخرین وضعیت سرانه مصرف مردم کشورمان در زمینه مصرف شیر، چگونگی برگزاری روز جهانی شیر، نقش تورم و وضعیت نامطلوب اقتصادی، فعالیت نگرانکننده کارخانجات لبنی و فشارهای تحریم بر روی آن با بهرام حسینزاده بازرس انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران و دبیر برگزاری جشن شیر در این استان شمالی کشور همکلام شدیم که در ادامه با هم پای این گفتوگو مینشینیم.
نخستین عامل کاهش مصرف شیر بحث اقتصادی و تورم است
بازرس انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران و دبیر برگزاری جشن شیر در این استان با اشاره به برگزاری جشن روز شیر، اظهار کرد: این جشن به صورت استانی در مازندران برگزار میشود و بیشترین تمرکز ما در شهرهای آمل و ساری به دلیل وجود کارخانجات لبنی است هرچند سعی کردیم در حد توان خود مؤثر باشیم و با آگاهسازی مناسب مردم را به سمت مصرف بیشتر شیر و لبنیات سوق دهیم.
بهرام حسینزاده با اعلام اینکه از سال 2001 میلادی سازمان جهانی غذا و کشاورزی روز جهانی شیر را اعلام کرد تا به توسعه مصرف لبنیات و شیر منجر شود، افزود: چهار سال متوالی در استان مازندران جشن شیر با هدف توسعه مصرف لنبیات برگزار میشود البته امسال برنامههای روز جهانی شیر به هفته جهانی شیر تبدیل شده تا برنامههای متنوع در ایستگاههایی با اطلاعرسانی و توزیع بروشورهای علمی در مورد شیر، لنبیات و اصلاح باورهای غلط مردم در این زمینه برگزار شود.
این مسؤول با اشاره به اینکه از لحاظ علمی توصیه میشود افراد روزانه یک لیتر شیر مصرف کنند، تصریح کرد: به صورت استاندارد باید یک فرد حدود 280 کیلوگرم شیر یا معادل آن لبنیات در طول سال مصرف کند هر چند سرانه مصرف شیر در دنیا حدود 165 کیلوگرم است ولی علیرغم اینکه تلاشها در کشورمان برای افزایش مصرف شیر در دهه گذشته بیشتر شده هر سال شاهد کاهش مصرف شیر در بین مردم هستیم و سرانه مصرف شیر در بین مردم به زیر 70 کیلوگرم کاهش یافته است و حتی تا حدود 60 کیلوگرم نیز رسیده است.
بازرس انجمن صنایع غذایی و دارویی مازندران در بیان علل کاهش مصرف شیر در کشورمان بیان کرد: نخستین عامل برای کاهش مصرف شیر بحث اقتصادی و تورم است، امروزه شیر از آن جایگاه خودش در سبد کالای خانوار افتاده و کمرنگتر شده است البته در کنار آن فرهنگسازی درستی برای این ماده غذایی کامل نداشتیم.
حسینزاده با اشاره به بحث توسعه مصرف لبنیات و شیر در بین مردم و نیاز آشتی با مصرف مستمر آن، متذکر شد: برخی حرکتها و موارد باعث فاصله گرفتن تعدادی از مصرفکنندگان از شیر شده است و این روزها نیاز است برخی سازمانهای مردمنهاد و سازمانهای دولتی توسعه مصرف شیر را از اهداف مهم و واقعی خود قرار داده و در اولویت قرار دهند.
لزوم توزیع دوباره شیر در مدارس
وی با بیان اینکه یکی از بهترین موارد مصرف شیر در سنین پایین، کودکی، نونهالی و نوجوانی است، گفت: توزیع شیر مدارس که طی سالهای گذشته رونق خوبی داشت نقش مهمی در رویآوری افراد به لبنیات داشته است.
دبیر برگزاری جشن شیر در مازندران یادآور شد: با توجه به بودجه نامطلوب اقتصادی خانوار، عدم رویآوری خانوادهها با توجه به قیمت بالای شیر و نبود فرهنگ برای مصرف شیر توزیع شیر در مدارس طرح مفیدی بود و این طرح حداقل میتوانست کمک کند تا جامعه آینده کشورمان از لحاظ استحکام استخوانی و رشد مطلوب در موقعیت خوبی قرار گیرد.
این مسؤول با اشاره به اینکه برای کودکان و رشد آن مصرف شیر بسیار اهمیت دارد و در سلامت بزرگسالان نقش زیادی ایفا میکند، خاطرنشان کرد: باید برای این طرح دوباره سرمایهگذاری شود البته برای همه مناسبتها وجود ستادهای برگزاری مراسمات مشاهده میشود ولی وقتی بحث روز جهانی شیر با اهداف گستردهاش به میان میآید اقدام خاصی از سوی نهادهای ملی و استانی انجام نمیشود هر چند بسیاری مسؤولان از آن اطلاعی ندارند.
حسینزاده با اعلام اینکه در چهار سال گذشته تاکنون با برنامههای متنوع و حرکات انفجاری توانستیم در روز جهانی شیر صدای خود را به مدیران، مسؤولان و مردم برسانیم، ادامه داد: روز مهمی همانند روز جهانی شیر از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است.
وی با تأکید بر اینکه حدود 50 درصد کارخانههای مواد لبنی غیرفعال بوده و با حداقل ظرفیت تولید کار میکنند، یادآور شد: شرایط اقتصادی و تحریمها همه بر روند کارخانجات لبنی و شیر تاثیرگذار بوده است البته کارخانجات براساس اهداف و برنامههای توسعهای رشد دارند و با وجود تحریم و شرایط نامطلوب اقتصادی نمیتوانند به هدف خود برسند و حتی برخی از آنها رو به سوی تعطیلی میروند.
دبیر برگزاری جشن شیر در مازندران با اشاره به بحث اختصاص یارانه به شیر، گفت: مدت کوتاهی توزیع شیر یارانهای را در کشور شاهد بودیم، لازم است هماکنون یارانهها هدفمند شده و به صنعت لبنیات بازگشت داده شود، سبدهای حمایتی به درستی شکل گیرد و وضعیت نامطلوب کارخانجات سر و سامان گیرد.
نظارت دقیق دستگاههای ناظر بر روند تولید شیر در کشور
این مسؤول با اشاره به اینکه در جشن روز جهانی شیر سال جاری با حمایت پنج کارخانجات لبنی تقریبا 6 نوع محصول هر کدام به تعداد یک هزار عدد بین مردم به صورت رایگان توزیع شد، تصریح کرد: این حرکت با اهداف گسترده تلنگری برای نشان دادن اهمیت مصرف لنبیات و شیر در بین مردم به همراه ایجاد فرهنگسازی مناسب خواهد بود.
حسینزاده با اشاره به اصرار برای مصرف شیر در خانوادهها با هدف توسعه مصرف لبنیات، متذکر شد: مهم این است که لبنیات سالم به دست مردم برسد و مردم از محصولی استفاده کنند که از سلامت و بهداشت آن اطمینان داشته باشد به همین دلیل لبنیات توسط مصرفکنندگان از مراکزی تهیه شود که دارای شناسنامه باشند و یا با مجوز و نظارت سازمانهای ناظر، وزارت بهداشت و درمان، سازمان دامپزشکی و استاندارد از فرآیند تهیه ماده اولیه گرفته تا تولید و توزیع آن بین مصرفکنندگان همراه باشد.
وی نظارت دستگاههای ناظر در مواد غذایی را به صورت کامل و دقیق دانست و یادآور شد: مصرفکنندگان از مراکزی محصولات لبنی را تهیه کند که تحت نظارت باشد همچنین افراد از مراکزی که نسبت به بهداشت و سلامت آن مطلع نیستند مواد غذایی تهیه نشود.
حسینزاده با بیان اینکه مراحل پاستوریزاسیون شیر در کارخانجات به گونهای طراحی شده که علاوه بر سالمسازی ارزش غذایی، بافت و شکل لبنیات نیز حفظ میشود، افزود: در این روش آسیبی به ترکیبات شیر وارد نمیشود.
وی گفت: ولی جوشاندن سنتی شیر باعث ایجاد آسیب به بافتهای آن و از بین بردن املاح و ریزمغذیها میشود.
انتظار میرود با نامگذاری یک روز در طول سال به عنوان روز جهانی شیر، شاهد بازبینی و بررسی نقش و اهمیت دولتها در تأمین، زمینهسازی جهت تولید شیر با کیفیت نقش ارزشمند مردم به عنوان مصرفکنندههای نهایی و اصلی شیر باشیم.
گزارش از قربانعلی مسافر
