مازندران در حال پشت سر گذاشتن دهمین ماه از شیوع ویروس کرونا است ، ویروسی که تاکنون در این استان ۲ موج همه گیری را اواخر فروردین و تیر ماه سال جاری پشت سر گذاشت. شمار بیماران بستری در بیمارستان های استان در پیک موج نخست به حدود ۲ هزار نفر رسیده بود. در موج دوم هم بستری بیشتر از ۲ هزار بیمار کووید-۱۹ در بیمارستان های استان ثبت شده بود. همچنین بنا بر آمارهای رسمی ، این بیماری تاکنون جان بیش از یک هزار و ۸۰۰ نفر را در مازندران گرفت و دهها هزار نفر نیز به آن مبتلا شدند.
موج نخست همه گیری ویروس کرونا که اواخر فروردین ماه مازندران را درنوردید ولی با اجرای محدودیت های گسترده از جمله منع تردد در روستاها ، شهرهای اطراف و همچنین تعطیلی ۲۰ روزه بسیاری از مشاغل و بیش از یک ماهه صنعت گردشگری و اماکن ورزشی ، این موج مدیریت شد و اواخر اردیبهشت به کمترین میزان خود رسید به طوری که مازندران نه تنها از وضعیت قرمز خارج شد ، بلکه تا آستانه خروج از وضعیت نارنجی کرونایی نیز پیش رفت.
اما در اواخر خرداد ماه ویروس کرونا بار دیگر به شیوع خود سرعت بخشید و مسئولان کاهش محدودیت ها ، عادی انگاری اجتماعی ، ورود شمار زیاد مسافران و گردشگران و عدم رعایت پروتکل های بهداشتی همچون ماسک نزدن را علت اصلی آن اعلام کردند. در این موج که اواخر تیر ماه به نقطه پیک خود رسید شمار بیماران کرونایی بستری حتی به ۲ هزار نفر رسید در حالی که استان مازندران تنها ۲ هزار و ۵۰۰ تخت بیمارستانی دولتی دارد.
آزادی کرونا در اوج محدودیت مازندران
با وجود اینکه در موج نخست شهرستان بابل بیشترین تعداد مبتلایان و قربانیان را داشت ، در موج دوم شهرستان آمل در صدر جدول بیشترین کرونایی های بستری قرار گرفت و حتی آمارهای بستری ۴۰۰ بیمار نیز ثبت شد. موج دوم شیوع کرونا در مازندران نیز با اجرای طرح فاصله گذاری هوشمند و محدودیت های مشابه مدیریت شد تا اینکه بار دیگر شیوع این ویروس در روزهای نخست آبان ماه اوج گرفت و مازندران را در آستانه موج سوم شیوع قرار داد.
بر اساس آمارهای روزانه ۲ دانشگاه علوم پزشکی مازندران و بابل ، آمار بیماران بستری کرونایی استان از ۴۶۱ نفر در روز جمعه ۱۱ مهر طی یک ماه به ۸۴۳ بیمار بستری رسید که افزایش ۲ برابری را ثبت کرد. سه روز بعد این آمار به ۸۶۹ بیمار بستری رسید تا اینکه در تاریخ ۲۹ آبان ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا مازندران را استانی قرمز تشخیص داد که شامل محدودیت های جدید کرونایی در طرح جامع شد.
بر اساس این طرح که از روز شنبه یکم آذر ماه جاری با هدف جلوگیری از پیشروی شمار مبتلایان ویروس کرونا و سپس مدیریت و کاهش همه گیری به مدت ۲ هفته به اجرا درآمد ، ورود تمامی افراد غیر بومی به مازندران ، تردد مازندرانی ها در شهرهای غیربومی ، فعالیت مشاغل غیر سطح یک در شهرهای قرمز و تردد از ساعت ۲۱ تا چهار صبح در شهرهای قرمز ممنوع شد.
همچنین بخشی از ادارات شهرستان های قرمز در دومین هفته تعطیل و فعالیت مشاغل غیرسطح یک در شهرهای نارنجی نیز از ساعت ۱۸ عصر ممنوع اعلام شد. طرح محدودیت های جامع در شرایطی در مازندران اجرا شد که در نخستین روز آغاز آن ۷۹۱ بیمار کرونایی در بیمارستان های استان بستری بودند و اکنون پس از گذشت ۱۶ روز آمار بستری به ۹۴۴ بیمار بستری رسیده است که نه تنها روند کاهشی نداشت ، بلکه سیر صعودی ۲۰ درصدی را طی کرد.
نکته قابل توجه اینجاست که همین محدودیت های کرونایی در استانی با جمعیت چندین میلیونی تهران توانسته قبل از اتمام هفته دوم آن استان را از وضعیت قرمز خارج کند ، در حالی که مازندران از سه شهرستان قرمز پس از گذشت ۲ هفته به پنج شهرستان قرمز رسیده است.
تغییر نکردن وضعیت مازندران با اجرای طرح جامع و تمدید یک هفته آن به دنبال افزایش شهرستان های دارای وضعیت قرمز استان سبب شد تا در روزهای اخیر متصدیان مشاغل و کسب و کارهای مشمول تعطیلی لب به انتقاد باز و این پرسش را مطرح کنند که چرا وضعیت مازندران قرمزتر شده است؟
واکنش فضای مجازی
برخی از کاربران شبکه های اجتماعی طی روزهای اخیر محدودیت های کرونایی اجرا شده در مازندران را نه تنها بی اثر عنوان کردند، بلکه نتیجه آن را " خسارت بیشتر به کسب و کار و درآمد مردم " توصیف کردند.
به عنوان مثال کاربری به نام " کاوه " از محمودآباد ، نوشت : مردم را از کار و زندگی انداختید تا در نهایت شهر قرمز شود؟ وقتی تفکر بر پایه برنامه ریزی نباشد توقع بیش از این نیز داشت.
حسن از دیگر کاربران اینستاگرامی محمودآباد نوشت : مسئولان انتظار داشتند شهرمان قرمز نشود، اگر ورودی شهرها را نمی بستند سنگین تر بودند و فقط سد معبر ایجاد کردند، مخصوصا ورودی شهر سرخرود محمودآباد فقط کانکس گذاشتند و هیچ جلوگیری از ورود پلاک های شهرهای همجوار به خصوص آمل و بابل انجام نشد و اکثرا برای گرفتن دورهمی و تولد ویلا کرایه می کردند.
محمود آباد یکی از شهرستان های مازندران است که بعد از ۲ هفته اجرای طرح جامع محدودیت های کرونایی از وضعیت نارنجی به قرمز تغییر رنگ داد و این روزها محدودیت های قرمز شامل تعطیلی تمامی مشاغل به استثنای مشاغل درجه یک و عدم ورود خودروهای غیربومی و خروج خودروهای بومی در آن اعمال می شود.
سینا از دیگر کاربران شبکه اجتماعی هم شنبه شب نوشت : باید مسئولان و به اصطلاح مدیران نسبت به افزایش شیوع ویروس کرونا در مازندران با وجود این همه سختگیری پاسخ دهند. چرا کسی پاسخی برای زیان مردم ندارد . البته به نظر می رسد مسئولان جوابی ندارند.
نیما نیز از کاربران شهرستان نور نیز در پست اینستاگرامی خود نوشت : وضعین ما از نارنجی شد قرمز ، ۲ هفته مردم را از روزی انداختید …
نور هم یکی از شهرستان های قرمز مازندران است که در آغاز اجرای طرح محدودیت های جامع در اول آذر دارای وضعیت نارنجی بود.
کاربری به نام " الی" از شهرستان آمل نیز بر گزاری دورهمی ها را مقصر اصلی تغییر نکردن وضعیت کرونایی این شهرستان دانست و نوشت : اینکه دائما گفته می شود مسافران عامل اصلی انتقال هستند ، این برداشت ایجاد می شود که بومیان از این مساله مبرا هستند، ولی متاسفانه در همین ایام قرمز شاهد عروسی های سه شبانه روز بودیم.
وضعیت شهرستان آمل طی چند ماه گذشته همواره قرمز بوده است و اعمال محدودیت های جامع ۲ هفته ای هم تغییری در آن ایجاد نکرد.
واکنش شهروندان مازندرانی در کوچه و خیابان هم مشابه کاربران شبکه های اجتماعی است و عمدتا نوک پیکان انتقاداتشان را متوجه مسئولان اجرایی و مدیران شهرستانی و استانی می کنند و مدعی هستند که آنان به خوبی محدودیت ها را اعمال نکردند.
البته برخی از کاربران شبکه های اجتماعی و شهروندان کف خیابان هم معتقدند که رعایت پروتکل های بهداشتی باید به باور عمومی تبدیل شود. مثلا یکی از کاربران شبکه های اجتماعی از محمود آباد نوشت : متاسفانه در محمودآباد مردم خیلی کم رعایت می کنند و تا خودمان به این نتیجه نرسیم که پروتکل های بهداشتی را رعایت کنیم، این تعطیلی ها بی فایده است.
انتظار افزایش می رفت
باوجود اینکه هدف محدودیت های کرونایی کاهش آمار مبتلایان و قطع بخشی از زنجیره انتقال بود و ۲ هفته اجرای آن سبب شد تا بعضی از مناطق قرمز کشور به نارنجی تغییر وضعیت دهند ، اما در مازندران اینگونه نشد. یکی از دلایل انتظارات مردم برای کاهشی شدن روند شیوع ویروس و ابتلا به کووید-۱۹ نیز اطلاعاتی است که از قبل به صورت رسمی به آنان داده شد. مثلا بارها وزارت بهداشت و کارشناسان بهداشتی تاکید کردند که میانگین دوره بروز علائم ویروس کرونا و بیمار کووید- ۱۹ دو هفته است و به همین خاطر هم شهروندان بر اساس این اطلاعات منتظر بودند تا پس از ۲ هفته اجرای محدودیت های جامع ، روند کاهشی با سرعت شروع شود.
با وجود این که ارزیابی و قضاوت شهروندان بر تاثیرگذاری فرصت ۲ هفته ای محدودیت ها از نوعی قطعیت برخوردار است ، ولی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران اعتقاد دارد که برای نتیجه گیری باید بیشتر صبر کرد و مسئولان این دانشگاه هم از قبل پیش بینی کرده بودند که با ۲ هفته محدودیت ، نتایج در مازندران به عنوان استانی که پیوستگی جغرافیایی نقاط روستایی و شهری و تراکم جمعیتی بالا دارد ، دور از انتظار است.
دکتر قاسم اویس به خبرنگار ایرنا گفت : ما به مردم حق می دهیم نسبت به این وضعیت نگران و منتقد باشند ، زیرا نتایج از اهداف محدودیت های کرونایی فاصله گرفت ، اما با همه این وجود انتظار می رفت که روند با شیب ملایمی افزایشی شود.
وی رعایت پروتکل های بهداشتی در استان را کاهشی توصیف کرد و افزود : در روزهای اخیر آمار ماسک زنی مردم به حدود ۷۵ درصد رسیده و در باقی پروتکل های بهداشتی نیز شرایط به همین شکل بوده است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت : معمولان نتیجه محدودیت ها حدود ۲۰ روز یا سه هفته طول می کشد و پیش بینی می کردیم که شاهد افزایش موقتی آمار مبتلایان کرونا در استان باشیم. عملا ۲ هفته برای نتیجه گیری مثبت محدودیت ها زود است و پیش بینی می کنیم در هفته سوم شاهد کاهش آمارهای مبتلایان و بستری ها باشیم.
دکتر اویس بار دیگر دورهمی های خانوادگی ، حضور پر شمار مردم در اماکن عمومی ، فعالیت مخفیانه کسبه ، برگزاری مراسم عروسی و عزاداری را علت رشد آمار بیماران کرونایی در مازندران عنوان کرد و افزود: متاسفانه مردم نه تنها به اندازه کافی نکات بهداشتی همچون استفاده از ماسک را رعایت نمی کنند، بلکه رعایت این پروتکل در حال کاهش است.
وی ادامه داد : مردم تعطیلی ادارات و مشاغل را فرصتی برای شب نشینی و برگزاری دورهمی ها تبدیل کردند و وقت بیشتری برای گشت و گذار و تفریح یافتند که از عواقب منفی خود محدودیت ها است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران همچنین به برخی نواقص در اجرای محدودیت های کرونایی نیز اشاره کرد و گفت: ضعف نظارت بر فعالیت کسبه ، جدی برخورد نکردن با تردد خودروهای غیر بومی و همچنین حضور مردم در اماکن عمومی و فعالیت غیر قانونی اماکن عمومی همچون باشگاه های ورزشی و پاساژها و بازارهای سنتی از دیگر نواقصی بود که در اجرای محدودیت های کرونایی در استان داشتیم.
وی همچنین خواستار صبوری مردم و رسانه ها برای نتیجه نهایی طی هفته جاری شد و گفت : پیش بینی می کنیم تا پایان این هفته روند ابتلا به کرونا در استان کاهشی شود.
اظهار نگرانی معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران از کم رنگ شدن زدن ماسک در استان در حالی است که پیش از این یعنی ۹ آذر سخنگوی قرارگاه عملیاتی مقابله با کرونا مازندران اعلام کرده بود که با اجرای طرح محدودیت‌های جامع کرونایی از اول آذر ماه میزان استفاده از ماسک در بین مردم و حتی مشاغل به مرز ۹۰ درصد رسید.
دکتر سید عباس موسوی رئییس دانشگاه علوم پزشکی مازندران در گفت و گویی اختصاصی با خبرنگار ایرنا گفته بود : بر اساس بررسی‌های میدانی ، میانگین استفاده از ماسک در بین مردم، مشاغل و کارکنان ادارات و واحدهای کارگری، نانوایی‌ها و اصناف نسبت به پیش از اجرای محدودیت ها بیش از ۱۰ درصد افزایش یافت و این میانگین در برخی مشاغل از جمله نانوایی ها تا ۳۰ درصد نیز بیشتر شد.
آمل گره کور مدیریت کرونا در مازندران
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران همچنین نسبت به وضعیت برخی از شهرستان استان قرمز استان ابراز نگرانی کرد و گفت : اگر چه وضعیت شیوع کرونا شیب تندی در شهرهای قرمز استان ندارد، ولی بیشترین دغدغه ما شهرستان آمل است که رعایت پروتکل های بهداشتی و محدودیت های کرونایی در پایین ترین سطح قرار دارد.
دکتر اویس وضعیت آمل را بسیار نگران کننده توصیف کرد و افزود : این شهرستان و نوع رفتار مردم در وضعیت بحرانی کرونایی باعث سرگردانی ستاد مقابله با ویروس استان و جامعه پزشکی و مدیریت شهرستانی شده است.
وی عدم رعایت محدودیت های کرونایی و پروتکل های بهداشتی در آمل را در پایین ترین سطح توصیف کرد و گفت : گزارشات متعددی از برگزاری عروسی و جشن و مراسم دورهمی در این شهرستان داریم که عملا ما را با بن بست رو به رو کرده است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران تعطیلی ادارات و بازار را فرصتی برای برگزاری دورهمی در ییلاقات این شهرستان دانست و افزود : برای دور ماندن از چشم عوامل اجرایی محدودیت های کرونایی ، شاهد کوچ دورهمی ها و حتی جشن ها به ییلاقات این شهرستان هستیم./ ایرنا
