در حالیکه فضای مجازی بنا به ویژگی های همچون راحتی و در دسترس بودن خیلی زود در میان جامعه جا باز کرد که دیده می شود رقابت ادمین ها برای افزایش تعداد اعضا (ممبر ) آنها را به دنبال انتشار اخباری بدون منبع موثق بکشاند کاری که در زمان بروز حوادث بسیار بیشتر رخ نمایی می کند.
حادثه زلزله اخیر در تهران و انتشار اخبار و مطالب ضد و نقیض نمونه نزدیک و قابل تامل این نوع فعالیت کانال های تلگرامی و به همراه آسیب های آن است به طوریکه با جریان سازی ،پیش بینی ها وانتشار اخباری مبنی بر وقوع زلزله های بزرگتر تبعاتی را با خود به همراه داشته است .
محقق نشدن این اخبار و پیش بینی ها ،بزرگترین و اصلی ترین اثر یا همان آسیبی که بر روی فعالیت این کانال های تلگرامی می گذارد و از آن به عنوان 'تبعات رسانه ای ' نیز نام برده می شود بی اعتمادی به کانال و بعد آن همان لفت دادن از گروه را ایجاد می کند .
فضای مجازی بویژه کانال های تلگرامی به این دلیل که فرصت اظهار نظر و ارتباط گیری برای مخاطب را فراهم می کند ، در دنیای کنونی و میان اکثر مردم جا باز کرده است اما نباید به بیراهه برود تا تبعات و آسیب های آن دامن گیر جامعه نشود .
یک کارشناس حوزه رسانه گفت که با پیدایش و فعالیت کانال های تلگرامی بار بیشتر فعالیت اطلاع رسانی و تزریق خبر به جامعه را این فضاها انجام می دهند .
عباس مهدوی به عضویت 80 درصد ایرانیان در تلگرام از آن به عنوان پر مخاطب ترین شبکه اجتماعی نام برد و افزود : این حضور پررنگ و معنا دار افراد در این فضاها برای پرکردن خلاهای موجود در عرصه اطلاع رسانی است .
وی ادامه داد : فعالیت یک سویه رسانه هایی همچون صدا و سیما ،مطبوعات و خبرگزاری ها که تنها به دنبال بیان سخنان و حرفهای مسئولان بودند ، دسترسی راحت و بیان اظهارنظرها باعث شده تا بیشتر مردم به سمت فضای مجازی رغبت پیدا بکنند .
وی از این برخورد مردم در ورود به فضای مجازی به عنوان دست یابی آنها به حق از دست رفته برای بیان مطالب خود دانست و گفت که در دسترس بودن نیز به عنوان دیگر ویژگی متمایز کانال های تلگرامی است که توانست تا این اندازه در میان مردم جا باز بکند .
*** نادیده گرفتن تبعات رسانه ای و به خاموشی رفتن کانال های تلگرامی
مهدوی که خود مدیریت یک پایگاه خبری و تحلیلی حوزه گردشگری را بر عهده دارد ، افزود : فضای مجازی به ویژه کانال های تلگرامی با خود پیوست آسیب ها را دارد که نادیده گرفتن آن می تواند در کم و بی فروغ شدن این عرصه فعالیت رسانه ای تاثیر بگذارد .
وی ادامه داد : نداشتن سواد رسانه ای ادمین ها و نیز بدون منبع بودن اخبار آسیبی است که می تواند به کانال های تلگرامی وارد کند .
این کارشناس رسانه بیشترین تبعات رسانه ای به این بخش را عدم اعتماد و یا بی اعتبار شدن اخبار در طول مدت فعالیت ذکر کرد و گفت که تکرار انتشار اخبار بدون سند که با کاستن اعتبار کانال نیز همراه خواهد بود سرنوشت نافرجامی را برای این بخش ایجاد می کند .
وی بحرانی ترین زمان تبعات آسیب کانال تلگرامی را مربوط به مواقع بروز حوادث دانست و ادامه داد : در حادثه اخیر زلزله تهران ، اعلام اخبار مختلف و بدون منبع خبر ضمن ایجاد تشویش افکار عمومی حتی از حالت انعکاس اخبار نیز خارج شد .
مهدوی گفت : به همراه افزایش توان و سواد رسانه ای مدیران کانال های تلگرامی ، وزارت ارشاد باید در معرفی کانال های تلگرامی معتبر که اخبار آنها متقن و با مرجع است را در دستور کار خود قرار بدهد .
*** خوداظهاری و ثبت 660 کانال تلگرامی مازندران با اعضای بالا
معاون فرهنگی و هنری اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مازندران با اشاره به دستورالعمل وزارت ارشاد مبنی بر ثبت کانال های تلگرامی با بیش از پنج هزار عضو (ممبر ) گفت که هم اکنون 660 کانال تلگرامی با بیش از پنج هزار عضو در استان فعالیت دارند که کارهای ثبت آنها انجام شده است .
عباس زارع افزود : ثبت این نوع کانال های تلگرامی نیز براساس خود اظهاری توسط مدیران کانال ها امکانپذیر است .
وی ورود بی ضابطه و بدون آموزش افراد برای تشکیل این کانال ها را نقطه ضعفی برای این عرصه جدید اطلاع رسانی و خبررسانی جامعه ذکر کرد و ادامه داد : این در حالیست دادن مجوز و راه اندازی پایگاه خبری و تحلیلی پس از ارزیابی اطلاعات مطبوعاتی فرد در آزمونی بررسی می شود اما این رویه در راه اندازی کانال های تلگرامی وجود ندارد .
به گفته زارع در حالی با هجوم افراد و راه اندازی کانال های تلگرامی در مازندران مواجه هستیم که در زمان عادی شاید این مساله آسیب زنده نباشد و نداشتن اطلاعات و آگاهی های لازم در خصوص خبر مشکلی ایجاد نکند اما در مواقع بروز حوادث این آسیب ها بیشتر رخ نمایی می کند و شکل شایعه پراکنی و تشویش افکار عمومی به خود می گیرد .
وی بالا بودن ضریب نفوذ اینترنت به همراه فعالیت روزافزون کانال های تلگرامی را هم فرصت و هم تهدید می داند و گفت که فرصت دسترسی مردم به اطلاعات سریع و بیشتر نباید فدای برخی مسائل همچون رقابت برای بیشتر کردن اعضا شود .
استان مازندارن دومین استان کشور بعد از تهران در بخش ضریب نفوذ اینترنت است و در کاربری تلفن همراه نیز جایگاه برتر کشور را در اختیار دارد .
*** برنامه های ویژه برای روبراه کردن وضعیت کانال های تلگرامی
معاون اداره کل فرهنگ و ارشاد مازندران از نگاه ویژه و فراتر از وزارتخانه ای این اداره کل برای ساماندهی وضعیت کانال های تلگرامی استان خبرداد و گفت که برای این منظور و هم افزایی میان دستگاه های اجرایی مرتبط ستاد رصد فضای مجازی به ریاست معاون سیاسی استاندار تشکیل شد .
وی بررسی کانال های تلگرامی ، نشست با مدیران کانال ، برگزاری دوره های آموزشی تولید محتوی و گوشزد کردن قوانین و مقررات را از جمله برنامه های آتی این ستاد برای توان افزایی این کانال ها ذکر کرد .
مازندران با داشتن بیشتر از سه میلیون و 200 هزار نفر جمعیت و برخورداری این استان از ضریب نفوذ بالای اینترنت زمینه و بستر برای فعالیت کانال های تلگرامی در آن وجود دارد .
وجود کانال تلگرامی در یکی از شهرستان های مازندران بنا به اعلام اداره ارشاد استان با یک میلیون و 200 هزار عضو نشان دهنده رغبت مردم استان به این نوع اطلاع رسانی و کسب اخبار می باشد که می توان با انجام یکسری اقدامات کوتاه مدت آموزشی از بیراهه رفتن مسیر فعالیت این کانال ها جلوگیری کرد تا دیگر اخبار این کانال ها بویژه در زمان وقوع حوادث ،شکل و شمایل شایعه به خود نگیرد .
