آئین “نوروزخوانی” مازندران تمبر ملی شد

آمل نیوز – قربانعلی مسافر / هر کشوری با آثار تاریخی، نشان های کهن، آداب، رسوم، آئین سنتی و بومی خود هویت می گیرد و اصالت پیدا می کند.

ایران از کشورهای بسیار کهن و تاریخی در دنیا است و در این انگشتر تاریخی دیرینه، استان مازندران همانند نگین درخشان می درخشد و روشنایی می دهد.

پس از رونمایی تمبر آئین سنتی “کنس دشو” در شهرستان آمل، رونمایی از تمبر آئین “نوروزخوانی” دومین اقدام بزرگ و ماندگار در راستای حفظ، احیا و گسترش آئین بومی، محلی، سنتی و اصیل تبری در سطح ملی است.

مازندران شناس و پژوهشگر برجسته زبان تبری، تقویم نجومی و گاهشمار باستانی در زمینه آئین نوروزخوانی اظهار کرد: نوروز جشن آئینی، کهن و دیرینه ما ایرانیان است که نه تنها در بین اقوام مختلف کشورمان ایران بلکه در برخی از کشورهای دنیا بزرگ و گرامی داشته می شود.

نصرالله هومند با بیان اینکه اقوام کرد در  ایران و خارج کشور به پیشواز نوروز می روند، افزود: نوروزخوانی در مازندران و شمال ایران آئین بسیار پسندیده برای مژده دادن و نوید بهار طبیعت است که معمولا در اسفند ماه رواج پیدا می کند.

وی با بیان اینکه تقویمی در ایران به نام تقویم “ایرانی کهن” وجود داشته که هم اکنون به نام “گاهشمار پارسی قدیم یا فرس قدیم” معروف است، تصریح کرد: نمونه از آن تقویم هم در کوهستان لاریجان به نام “تقویم خراجی” رسم بوده است که در گذشته مورد استفاده قرار می گرفت.

هومند با اعلام اینکه نه تنها در منطقه مان زبان مادری داریم بلکه پدران مان هم زبان دارند، بیان کرد: تقویم تبری کهن دارای 6 گاه یا نوبت زمان بوده درحالی که هم اکنون چهار فصل داریم همچنین در تقویم تبری کهن از 20 اونه ماه تبری نوروزخوانان آغاز فصل بهار و پایان زمستان را با فرا رسیدن نخستین روز از بهار در تبرستان کهن جشن می گرفتند.

مازندران شناس و پژوهشگر برجسته زبان تبری، تقویم نجومی و گاهشمار باستانی یادآور شد: از 10 روز مانده به بهار تا 10 اردیبهشت گاه اول در این تقویم بود، از 10 اردیبهشت تا پایان خرداد گاه دوم بوده که شامل 100 شبانه روز برای دو 50 شبانه روز سرد بهار و گرم بهار بوده است همچنین پس از آن تابستان 80 شبانه روز، سپس 50 شبانه روز گرم پاییز و 50 شبانه روز سرد پائیز بوده که با آغاز زمستان تا 10 روز قبل بهار امروزی ادامه داشت.

هومند با اعلام اینکه نوروزخوانی از آئین های کهن ایرانیان است که با زبان پارسی قدیم خوانده می شد، بیان کرد: در نوروزخوانی اشعار نصف فارسی و نصف مازندرانی بوده که در اشعار فارسی صحبت از سلطان و بزرگان و در اشعار تبری مژده بهار و مدح اهل بیت با لحن و نوای شاد خوانده می شد.

وی با تأکید بر اینکه نوروز برای ایرانیان آغاز و برآمدن سال نو است که برای اجداد، نیاکان و بزرگان مان بسیار ارزشمند بود، گفت: ایرانیان دو شغل عمده دامداری یا کشاورزی داشتند که با آغاز نوروز کار دامداری با “کلوم سر سره” یا منازل دامداری در ابتدای کوهپایه آغاز می شد و کم کم آماده شدن برای رفتن اواخر تیر به کوهستان و پرسره نتیجه می داد که یک دوره رفت و یک دوره برگشت برای دامداران بود.

هومند گفت: نوروز برای کشاورزان هم آغاز فعالیت های کشاورزی بود هرچند کشاورزی گذشته با دست انجام می شد و همانند کشاورزی امروز ماشینی و مکانیزه نبود.